Studiespesialisering

Studiespesialisering

Er du interessert i teoretiske fag og ønskjer å studere ved universitet eller høgskule seinare? Då kan du velje studiespesialisering. Utdanninga er treårig og fører fram til generell studiekompetanse. Du kan òg velje fag som gir spesiell studiekompetanse.

Kvifor studiespesialisering?

Studiespesialisering gir deg stor valfridom når du skal søkje vidare studier på høgskule eller universitet. Du som vel studiespesialisering kan få generell eller spesiell studiekompetanse hos oss, alt etter kva fag du vel. På vilbli.no kan du lese meir om studiespesialisering.

Sjå meir om korleis det er å vere elev ved studiespesialisering på skulen vår:

Vi tilbyr

Som elev på studiespesialisering ved skulen vår vil du få ein aktiv og spennande skulekvardag. Vi tilbyr ei rekke ulike programfag.

Søk opptak på vigo.no

Elevar på studiespesialisering i undervisninga

Se større bilde

Se større bilde

Se større bilde

Første skuleåret (vg1)

På vg1 må du velje framandspråk 2. Engelsk (framandspråk 1) er eit obligatorisk fellesfag for alle.

Vi har følgjande framandspråk:

Fransk I
Tysk II

I matematikk kan du velje mellom to retningar, anten ei teoretisk retning eller ei praktisk retning.

Orientering om framandspråk

Val av framandspråk er noko du gjer allereie når du søkjer på vidaregåande skule vg1.

Hadde du framandspråk på ungdomsskulen?

På ungdomsskulen fullfører du nivå 1 i eit framandspråk. Hos oss kan du gå vidare på ditt framandspråk og fullføra nivå 2. Faget fordeler seg med fire timar på vg1 og fire timar på vg2.

På ungdomsskulen	Vg1	Vg2	Vg3
Tysk I	Tysk II	Tysk II

Dersom du har fullført tysk I, kan du hos oss starta på fransk I. Timetalet og tal år er det same. Etter vg2 vil du då ha to framandspråk med nivå 1, i staden for eitt framandspråk med nivå 2.

På ungdomsskulen	Vg1	Vg2	Vg3
Tysk I	Fransk I	Fransk I

Hadde du ikkje framandspråk på ungdomsskulen?

Dersom du ikkje hadde framandspråk på ungdomsskulen må du ha fransk over tre år. Du skal då gjennom tre skuleår fullføra nivå 2. I tillegg til fire timar på vg1 og vg2, må du ha fem timar på vg3. Du må difor bruke fem timar av programfagtimane til framandspråk, noko som reduserer dine val av programfag på vg3.

På ungdomsskulen	Vg1	Vg2	Vg3
	Fransk I	Fransk I	Fransk II

Orientering om matematikk

Matematikk er eit obligatorisk fellesfag på studiespesialisering. Du må ha matematikk både på vg1 og på vg2. I løpet av dei første vekene av skuleåret på vg1, må du velje kva matematikk du skal ha.

1P – Praktisk matematikk
Dette er eit naturleg val for deg som ønskjer minimumskravet til matematikk. Når du går vidare på vg2 vil du velje 2P matematikk. Vel du denne løysinga, har du ikkje planlagt å få spesiell studiekompetanse.

Kjenneteikn for deg som vel 1P:

Du treng ikkje matematikk til vidare studie
Du veit at du må jobbe jamt og godt med matematikk for å lykkast

1T – Teoretisk matematikk
Dette er eit naturleg val for deg som likar matematikk. I forlenginga av dette valet vil du gå vidare med matematikk R1 på vg2. Dersom du likevel ønskjer å velje minst mogleg matematikk, kan du velje 2P på vg2.

Andre skuleåret (vg2)

I vg2 vel du to fag til fagleg fordjuping. Desse faga, som er kalla felles programfag, må du gå vidare med i vg3. Kvart fag er på fem timar per veke, og begge faga må vere innanfor det same programområdet. Du må såleis velje fagleg fordjuping anten i programområdet realfag eller i programområdet språk, samfunnsfag og økonomi.

Programfag du kan velje mellom

Realfag	Språk, samfunnsfag og økonomi
Matematikk R1	Engelsk 1
Fysikk 1	Samfunnsøkonomi 1
Kjemi 1	Sosiologi og sosialantropologi / Politikk og menneskerettar *

* Sosiologi og sosialantropologi og politikk og menneskerettar tilbyr vi annakvart år.

Andre valfag uavhengig av programvalet

Både i vg2 og i vg3 skal du som elev velje fem timar valfritt programfag per veke, uavhengig av kva som er valt til felles programfag. Du kan altså velje fritt innanfor realfag, språk, samfunnsfag og økonomi eller idrettsfag. Tilbodet av valfrie programfag kan endra seg noko frå år til år.

Valfag

Entreprenørskap og bedriftsutvikling

Biologi

Topp- eller breiddeidrett

Tredje skuleåret (vg3)

På vg3 held du fram med dei to programfaga du fordjupa deg i på vg2.

Realfag	Språk, samfunnsfag og økonomi
Matematikk R2	Engelsk 2
Fysikk 2	Samfunnsøkonomi 2
Kjemi 2	Sosiologi og sosialantropologi / Politikk og menneskerettar *

* Sosiologi og sosialantropoligi og politikk og menneskerettar tilbyr vi annakvart år.

I tillegg vel du fritt eit tredje valfag:

Valfag

Entreprenørskap og bedriftsutvikling

Biologi

Topp- eller breiddeidrett

Fransk II

Meir om fagval

På vg2 og vg3 vel du omlag halvparten av faga dine sjølv. Faga du må ha på vg2 er matematikk, framandspråk, historie, norsk og kroppsøving. På vg3 er det historie, norsk, religion og kroppsøving. Resten er opp til deg. Tenk deg difor godt om og undersøk på førehand kva fag du trur du vil trivst å arbeide med.

Når skal eg velje fag?

Vi har eit heilt nytt digitalt system for fagval i Vestland fylkeskommune - Visma InSchool. Du får informasjon om dei ulike faga i skuletida.

Kan eg endre fag etter fristen?

I utgangspunktet er det ikkje mogleg å endre fag etter endeleg frist for fagval. Då har skulen bestemt kor mange faggrupper det skal vere i kvart fag og ofte er gruppa du ønskjer å byte til full. Derfor må du tenke deg nøye om før fristen for det endelege valet.

Kva om eg vil endre fag på hausten?

Mange får nei når dei spør om å få byte fag til hausten. Det er berre mogleg dersom du byter frå ei gruppe med mange elevar til ei gruppe med få elevar. Kva som er ei stor gruppe vert bestemt av skulen. Det er ikkje slik at dersom ein elev sluttar i ei gruppe, kjem det automatisk ein ny elev. Fleire av faggruppene er ofte større enn vi ønskjer ved skulestart. Du må derfor tenke deg nøye om før fristen for det endelege valet.

Reglar for fagval

Du skal velje tre programfag + matematikk

Vel to programfag du fordjupar deg i frå det programområdet du har valt. Det er to programområder: realfag eller språk, samfunnsfag og økonomi. Når du fordjupar deg i eit fag betyr det at du skal ha faget både på vg2 og vg3, til dømes kjemi 1 og kjemi 2 eller samfunnsøkonomi 1 og samfunnsøkonomi 2.

I tillegg til dei to programfaga du fordjupar deg i skal du velje eitt programfag til. Dette valfrie programfaget treng ikkje å vere frå same programområde som dei to programfaga du fordjupar deg i. Dersom du berre vel to programfag frå same programområde må du fortsetje med desse to på vg3.

Dersom du vel matematikk som programfag på vg2 (matematikk R1), skal du i alt velje fire programfag på vg2. Matematikk R1 er då det fjerde programfaget. Vel du programområde realfag må du velje matematikk R1 og R2.

For å velje R1 må du ha hatt 1T.

Spørsmål og svar om framandspråk

For deg som ikkje har hatt framandspråk 2 i ungdomsskulen, må du ha fransk i alle tre åra hos oss. Då misser du mogelegheita til eit valfritt programfag i vg3.

Kva for eit nivå må eg ta for å erstatte framandspråk som fellesfag?

Dersom du hadde framandspråk på ungdomsskolen, må du ta minimum nivå I. Dersom du ikkje hadde framandspråk på ungdomsskolen, må du ta minimum nivå II.

Må eg bestå både skriftleg og munnleg eksamen på same nivå?

Ja. Du får ikkje faget på vitnemålet om du ikkje har både munnleg og skriftleg frå same nivå. Du kan til dømes ikkje ha skriftleg karakter frå nivå II og munnleg karakter frå nivå III på vitnemålet. Men du kan ta munnleg og skriftleg eksamen i forskjellige terminar.

Kor mange karakterar kjem på vitnemålet?

To karakterar - den munnlege og den skriftlege - blir skrive på vitnemålet. Sjølv om du har tatt eksamen på fleire nivå, er det berre karakterane frå høgaste nivå som kjem på vitnemålet.

Kor mange språkpoeng får eg?

Nivå I gir ingen språkpoeng. Dersom du hadde framandspråk på ungdomsskolen, gir morsmål nivå II 0,5 språkpoeng, fordi du har tatt et nivå høgare enn kravet. Dersom du ikkje hadde framandspråk på ungdomsskolen, gir morsmål nivå II ingen poeng, fordi du må ta dette nivået.
Nivå III gir alltid 1 språkpoeng.
Du kan ikkje få meir enn 1,5 språkpoeng for same språk.
Du får ikke språkpoeng for obligatoriske fag.

Tilleggspoeng for realfag og framandspråk

Matematikk R2, fysikk 2 og framandspråk nivå III gir 1,0 tilleggspoeng.
Alle andre 5-timars programfag innan programområdet realfag gjev 0,5 tilleggspoeng.
Du kan maksimalt få 4,0 tilleggspoeng.

Du kan få maksimalt 1,5 tilleggspoeng for eitt og same framandspråk

Vegen vidare

Etter tre år og med studiekompetanse i lomma, kan du velje mellom mange høgare utdanningar på høgskule/universitet.

Lurer du på kva du skal bli? Og kva du må studere for å bli det? Prøv jobbkompasset hos Utdanning.no! Her finn du lærestad, inntakskrav og kravkode (om det held med generell studiekompetanse eller om du til dømes må ha fordjupning i realfag).

Hos Samordna opptak finn du oversikt over studie på offentlege universitet og høgskular i Noreg. Du kan søkje opp ulike utdanningar og finne poenggrenser og eventuelle fagkrav for ulike studie.

På Utdanning.no eller Samordna opptak finn du oversikt over studie som krev meir enn generell studiekompetanse. Det kan vere ulikt mellom ulike studiestader, så det er lurt å dobbelsjekke kva som er krava for akkurat det studiet du ønskjer å ha moglegheit til å søkje.

Søk opptak til høgare utdanning

Ta kontakt

Lurar du på noko? Spør oss! Vi kan begge svare på spørsmål om fagval. Avdelingsleiar Jane svarer på spørsmål om fagvala på vgs. Karriererettleiar Hildegunn er best til å svare på spørsmål om det som skjer etter vidaregåande, som ulike studie, poeng og liknande.

Ta heller kontakt ein gong for mykje enn ein gong for lite!

Hildegunn Espe

karriererettleiar

Tlf: 975 68 650 E-post